Οι πρώτες απαραίτητες αποφάσεις και ενέργειες:
Μέσα στους πρώτους μήνες από τον θάνατο του κληρονομούμενου ο κληρονόμος πρέπει ήδη να προβεί σε αρκετές απαραίτητες ενέργειες και αποφάσεις.
Προς αποφυγή λανθασμένων κινήσεων είναι καλό να γνωρίζει τα εξής:
Ι. Πόσο χρόνο έχω στη διάθεση μου
4 Μήνες για αποποίηση η αποδοχή: Λόγω του χρόνου που απαιτεί η προετοιμασία της διαδικασίας αποποίησης ο κληρονόμος έχει στη διάθεση του ουσιαστικά 3 μήνες μετά το θάνατο του κληρονομούμενου μέσα στους οποίους πρέπει να αποφασίσει εάν θα αποδεχθεί ή θα αποποιηθεί την κληρονομιά. Για κάτοικους εξωτερικού 1 χρόνο.
6 Μήνες για να προετοιμαστεί η Δήλωση φόρου κληρονομιάς που διενεργείται στη ΔΟΥ της τελευταίας κατοικίας του κληρονομούμενου.
Για κάτοικους εξωτερικού 1 χρόνο.
ΙΙ. Ποια είναι η περιουσία
Ειδικά σε μεγάλες περιουσίες καθώς και σε περιουσίες που μοιράζονται σε περισσότερες χώρες ή αποτελούνται από μετοχές και εταιρικά μερίδια ο κληρονόμος πρέπει να συλλέξει το συντομότερο δυνατό όλα τα απαραίτητα έγγραφα, τίτλους κτίσης, τραπεζικούς λογαριασμούς, μετοχές, κλπ
Ο κληρονόμος πρέπει να αναζητήσει άμεσα και όλες τις οικονομικές υποχρεώσεις του κληρονομούμενου, ανοιχτοί λογαριασμοί, φορολογικές υποχρεώσεις, οφειλές από συμβάσεις με τρίτους κλπ.
ΙΙΙ. Ποιοι είναι οι κληρονόμοι
Όταν υπάρχει διαθήκη, οι κληρονόμοι ορίζονται στη διαθήκη.
Στην εξ αδιαθέτου κληρονομική διαδοχή (διαδοχή χωρίς διαθήκη) οι κληρονόμοι ορίζονται σύμφωνα με το τέταρτο κεφάλαιο του Αστικού Κώδικα (αρ. 1813 – 1824) , ως εξής :
– Όταν ζουν τα τέκνα/εγγονοί και ο/η σύζυγος του θανόντος: Η/Ο σύζυγος δικαιούται
το ¼ της κληρονομιάς ενώ το υπόλοιπο ¾ το μοιράζονται τα παιδιά κατά
ίσα μέρη. Σε περίπτωση που δεν ζει κάποιο από τα τέκνα τότε το ποσοστό
του θα δοθεί δικό του παιδί (εγγόνι του θανόντος).
– Όταν δεν ζουν τέκνα/εγγονοί αλλά γονείς, αδελφοί και σύζυγος του θανόντος:
Ο/Η σύζυγος δικαιούται το ½ της κληρονομιάς ενώ οι γονείς και οι αδελφοί
του θανόντος μοιράζονται το υπόλοιπο ½ της κληρονομιάς.
– Όταν ζουν μόνο οι παππούδες και οι γιαγιάδες του θανόντος και ο/η σύζυγος
ο/η σύζυγος δικαιούται το ½ της κληρονομιάς ενώ οι επιζώντες παππούδες/γιαγιάδες δικαιούνται το υπόλοιπο ½.
– Όταν δεν ζει κανένας συγγενής αλλά μόνο ο σύζυγος : Ο σύζυγος κληρονομεί το
σύνολο της κληρονομιάς.
– Όταν δεν ζει κανένας συγγενής και δεν υπάρχει σύζυγος: Κληρονόμος όλης της
περιουσίας του θανόντος γίνεται το Δημόσιο.
Στην περίπτωση που δεν υπάρχει διαθήκη κληρονομούν οι στενότεροι συγγενείς και τηρείται η αρχή της προτεραιότητας.
Στην περίπτωση αυτή, όταν υπάρχουν περισσότεροι κληρονόμοι, κρίνεται σκόπιμο να συντονίσουν από την αρχή όλες τις προετοιμασίες και να μοιράσουν κατά περίπτωση τις απαραίτητες εργασίες.
ΙV. Τι πρέπει να κάνω
Μετά τη συγκέντρωση των παραπάνω πληροφοριών στους 4 πρώτους μήνες ο Κληρονόμος θα πρέπει να αποφασίσει τα εξής
Εαν θα προβεί σε αποδοχή ή αποποίηση της κληρονομιάς
Εαν θα χρειαστεί κληρονομητήριο ειδικά για πρόσβαση σε καταθέσεις
Σε ποιο συμβολαιογράφο θα ανατεθεί η σύνταξη της αποδοχής
Σε ποιο λογιστή θα ανατεθεί η προετοιμασία της δήλωσης φόρου κληρονομιάς
Εαν θα χρειαστεί δικηγόρος για κληρονομητήριο ή για συντονισμό της διαδικασίας
V. Πόσο φόρο θα πληρώσω
Οι σύζυγοι και τα τέκνα καθώς και οι λοιποί κληρονόμοι της πρώτης κατηγορίας έχουν αφορολόγητο 150.000€ .
